Oblicz całkę podwójną
Rozwiązanie
Wskazówki
- Całkujemy po prostokącie \([a,b]\times[c,d]\) (gdzie \(a=0,\, b=5,\, c=1,\, d=6\)), więc możemy skorzystać ze wzoru (przejście na całki iterowane):
\[\iint \limits_D f(x,y)\,dxdy=\int \limits_a^b\left( \int \limits_c^d f(x,y)\,dy\right)dx=\int \limits_c^d \left(\int \limits_a^b f(x,y)\,dx\right)dy\] - W przykładzie funkcja podcałkowa \(f(x,y)=1\) jest funkcją o rozdzielonych zmiennych, czyli \(f(x,y)=g(x)h(y)\) (\(g(x)=1,h(y)=1\)), więc możemy rozdzielić całkę podwójną na iloczyn całek oznaczonych:
\[\iint \limits_D f(x,y)\,dxdy=\int \limits_a^b\left( \int \limits_c^d f(x,y)\,dy\right)dx=\left(\int \limits_a^bg(x)\,dx\right)\left(\int \limits_c^d h(y)\,dy\right)\] - Korzystamy z podstawowego wzoru na całkę nieoznaczoną (n=0):
Co to jest obszar normalny?
Obszar D jest obszarem normalnym w \(\mathbb{R}^2\) względem osi x, gdy jest postaci:
\(D=\{(x,y)\in\mathbb{R}^2:\,a\le x\le b,g(x)\le y\le h(x)\}\)
Natomiast D jest obszarem normalnym względem osi y, gdy:
\(D=\{(x,y)\in\mathbb{R}^2:\,a\le y\le b,g(y)\le x\le h(y)\}\)
gdzie \(g(x),\,h(x),\,g(y),\,h(y)\) są funkcjami ograniczonymi i ciągłymi.
Ogólny sposób liczenia całek podwójnych po obszarach normalnych
Jeśli chcemy obliczyć całkę podwójną:
\[\iint \limits_D f(x,y)\,dxdy\]
po obszarze normalnym postaci:
\(D=\{(x,y)\in\mathbb{R}^2:\,a\le x\le b,g(x)\le y\le h(x)\}\)
to możemy zamienić taką całkę na całkę iterowaną:
\[\iint \limits_D f(x,y)\,dxdy=\int \limits_a^b\left( \int \limits_{g(x)}^{h(x)} f(x,y)\,dy\right)dx\]
Kolejność całkowania w przypadku obszaru normalnego postaci
\(D=\{(x,y)\in\mathbb{R}^2:\,a\le x\le b,g(x)\le y\le h(x)\}\)
- całkujemy najpierw po zmiennej y, otrzymujemy funkcję zmiennych x
- na koniec całkujemy po x i dostaniemy ostateczny wynik całki.
Przejście z całki iterowanej do iloczynu całek pojedyńczych
Jeżeli obszar normalny przyjmuje postać prostopadłościanu, tj:
\[D=\left\{a\le x\le b,\,c\le y\le d\right\}\]
i jeżeli funkcja podcałkowa jest funkcją o rozdzielonych zmiennych, czyli
\[f(x,y)=g_1(x)\cdot g_2(y)\]
wtedy możemy rozdzielić całkę podwójną na iloczyn całek pojedyńczych:
\[\iint \limits_D f(x,y)\,dxdy=\int \limits_a^b\left( \int \limits_c^d f(x,y)\,dz\,dy\right)dx=\int \limits_a^b g_1(x)\,dx\cdot \int\limits_c^d g_2(y)\,dy\]
Komentarzy (0)