NAUCZ SIĘ JEDNEGO DZIAŁU MATEMATYKI WYŻSZEJ W 3 DNI
 Wystarczy uczyć się na przykładach, a teorię OGARNĄĆ przy okazji
Na pokładzie mamy już 30 000 studentów. Dołącz i Ty!

Zbadaj monotoniczność ciągu liczbowego

\[a_n=\frac{n}{2n+1}\]

Rozwiązanie

Sprawdzimy jaki znak ma wyrażenie \(a_{n+1}-a_n\) (różnica kolejnych wyrazów ciągu liczbowego).

Mamy:

\[a_n=\frac{n}{2n+1}\]

\[a_{n+1}=\frac{n+1}{2(n+1)+1}=\frac{n+1}{2n+2+1}=\frac{n+1}{2n+3}\]

stąd:

\[a_{n+1}-a_n=\frac{n+1}{2(n+1)+1}-\frac{n}{2n+1}=\]

\[=\frac{n+1}{2n+3}\cdot \frac{2n+1}{2n+1}-\frac{n}{2n+1}\cdot \frac{2n+3}{2n+3}=\frac{(n+1)(2n+1)-n(2n+3)}{(2n+1)(2n+3)}=\]

\[=\frac{2n(n+1)+n+1-2n^2-3n}{(2n+1)(2n+3)}=\frac{2n^2+2n-2n^2-2n+1}{(2n+1)(2n+3)}=\frac{1}{(2n+1)(2n+3)}>0\]

zatem

\[a_{n+1}>a_n\]

co oznacza, że nasz ciąg liczbowy jest rosnący.

Wskazówki

Ciągi monotoniczne

Monotoniczność ciągu oznacza, że ciąg jest stały lub rosnący lub niemalejący lub malejący lub nierosnący.

Ciąg liczbowy \((a_n)\) jest stały, gdy jego wyrazy pozostają takie same wraz ze wzrostem wartości indeksu \(n\): \[a_1=a_2=a_3=...\] czyli \[\forall\, n\in\mathbb{N}\] (dla każdej liczby naturalnej \(n\) zachodzi równość) \[a_n=a_{n+1}\]

Ciąg liczbowy \((a_n)\) jest rosnący, gdy jego wyrazy zwiększają się wraz ze wzrostem wartości indeksu \(n\): \[a_1<a_2<a_3<...\] czyli \[\forall\, n\in\mathbb{N}\] (dla każdej liczby naturalnej \(n\) zachodzi nierówność) \[a_n< a_{n+1}\]

Ciąg liczbowy \((a_n)\) jest niemalejący, gdy jego wyrazy zwiększają się lub pozostają niezmienione (równe) wraz ze wzrostem wartości indeksu \(n\): \[a_1\le a_2\le a_3\le...\]czyli \[\forall\, n\in\mathbb{N}\] (dla każdej liczby naturalnej \(n\) zachodzi nierówność) \[a_n\le a_{n+1}\]

Ciąg liczbowy \((a_n)\) jest malejący, gdy jego wyrazy zmniejszają się wraz ze wzrostem wartości indeksu \(n\): \[a_1>a_2>a_3>...\] czyli \[\forall\, n\in\mathbb{N}\] (dla każdej liczby naturalnej \(n\) zachodzi nierówność) \[a_n> a_{n+1}\]

Ciąg liczbowy \((a_n)\) jest nierosnący, gdy jego wyrazy zmniejszają się ub pozostają niezmienione (równe) wraz ze wzrostem wartości indeksu \(n\): \[a_1\ge a_2\ge a_3\ge ...\] czyli \[\forall\, n\in\mathbb{N}\] (dla każdej liczby naturalnej \(n\) zachodzi nierówność) \[a_n\ge a_{n+1}\]

Istnieje też pojęcie monotoniczności w ścisłym sensie, co oznacza, że ciąg jest rosnący lub malejący.

Jak sprawdzić monotoniczność ciągu w praktyce?

Monotoniczność ciągu \((a_n)\) możesz ustalić analizując znak różnicy\[a_{n+1}-a_n\]lub, gdy ciąg \(a_n\) ma wyrazy dodatnie badając relację między liczbą 1, a  wyrażeniem\[\frac{a_{n+1}}{a_n}\]Ciąg \((a_n)\) jest rosnący, gdy\[a_{n+1}-a_n>0\]lub gdy \(a_n>0\) dla każdego \(n\in\mathbb{N}\) oraz\[\frac{a_{n+1}}{a_n}>1\]Ciąg \((a_n)\) jest niemalejący, gdy\[a_{n+1}-a_n\ge 0\]lub gdy \(a_n>0\) dla każdego \(n\in\mathbb{N}\) oraz\[\frac{a_{n+1}}{a_n}\ge 1\]Ciąg \((a_n)\) jest malejący, gdy\[a_{n+1}-a_n<0\]lub gdy \(a_n>0\) dla każdego \(n\in\mathbb{N}\) oraz\[\frac{a_{n+1}}{a_n}<1\]Ciąg \((a_n)\) jest nierosnący, gdy\[a_{n+1}-a_n\le 0\]lub gdy \(a_n>0\) dla każdego \(n\in\mathbb{N}\) oraz\[\frac{a_{n+1}}{a_n}\le 1\]

 

Komentarzy (4)

  • sebo!
    @Emil Jeśli \(a_n=\frac{n}{2n+1}\), to \(a_{n+1}=\frac{n+1}{2(n+1)+1}=\frac{n+1}{2n+2+1}=\frac{n+1}{2n+3}\). Podstawmy kilka kolejnych liczb naturalnych: \[a_1=\frac{1}{3}\]\[a_2=\frac{2}{5}\]\[a_3=\frac{3}{7}\]\[a_4=\frac{4}{9}\] po sprowadzeniu do wspólnego mianownika widać, że ciąg jest rosnący.
  • Emil
    Dobra, mój błąd już widzę, dodawałem 1 do całego równania zamiast do wyrażenia z n.
  • Emil
    Mam też drugie pytanie, czemu ciąg jest rosnący skoro po prosty podstawieniu kolejnych liczb do wzoru wychodzi coraz mniejszy wyniki, gdyż mianownik rośnie szybciej od licznika, czyli ciąg jest malejący.
  • Emil
    Mam pytanie, czemu gdy mamy an+1 to dostajemy (n+1)/(2(n+1)+1), a nie (n+1)/(2n+2)?